การไล่การศึกษา ประโยค ๒
๖. ไล่หนังสือประโยค ๒
ที่มา/ความสำคัญ
จากการจัดการศึกษาประโยค ๒ เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๒๘ ซึ่งจัดไว้ที่โรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบก็ให้มีการสอบไล่หนังสือประโยค ๒ ขึ้นในปี พ.ศ. ๒๔๒๙ เช่นเดียวกับการไล่หนังสือประโยค ๑
สาระสำคัญ/ผลที่เกิด
วิชาที่จะไล่การหนังสือประโยค ๒ มี ๘ อย่าง คือ ลายมือหวัดและบรรจง เขียนหนังสือใช้ตัววางวรรคตอนถูกตามใจความไม่ต้องดูแบบอย่าง ทานหนังสือที่คัดผิดจากลายมือหวัด คัดสำเนาความและย่อความ แต่งจดหมาย แต่งแก้กระทู้ความร้อยแก้ว วิชาเลขและบัญชี
ประโยชน์ที่ผู้สอบไล่ได้จะได้รับคือ ผู้ที่สอบไล่ได้ตลอดทั้ง ๘ อย่าง ถ้าเป็นไพร่หลวงหรือไพร่สมกรมใด ๆ ก็จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ขาดจากสังกัดเดิม ได้หนังสือพิมพ์คุ้มสักตลอดชีวิต ถ้าประสงค์จะรับราชการก็จะทรงพระกรุณาชุบเลี้ยงตามสมควรแก่คุณานุรูป ถ้าไม่สมัครใจจะรับราชการจะไปทำงานที่อื่นใดก็จะทรงพระราชทานอนุญาตไม่ขัดขวาง
การจัดการสอบไล่หนังสือประโยค ๒ มีนักเรียนสอบได้รุ่นแรก ๓ คน คือ หม่อมราชวงศ์สำเริง อิศรศักดิ์ (พระยาพจนปรีชา) หม่อมราชวงศ์เปีย มาลากุล (เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี) และหม่อมราชวงศ์ฉอ้อน อิศรศักดิ์ (หลวงศุภราศิลปประสิทธิ์)
หลักฐาน/เอกสารอ้างอิง
ประกาศการเรียนหนังสือ